Bài viết đưa bạn khám phá vẻ đẹp văn hóa và kiến trúc nhà sàn cổ của người Sán Chỉ tại Đại Dực, Quảng Ninh. Hãy nghe Nguyễn Thế Dương (Quảng Ninh) một travel blogger nổi tiếng bật mí .
Đại Dực, một xã miền núi thuộc huyện Tiên Yên, Quảng Ninh, nằm cách trung tâm huyện khoảng 23 km, là nơi quần tụ của nhiều dân tộc anh em. Trong đó, người Sán Chỉ chiếm tỷ lệ lớn, tạo nên nét đặc trưng rõ rệt cho đời sống văn hóa nơi đây. Cảnh quan thiên nhiên núi rừng trùng điệp kết hợp cùng các bản làng yên bình đã tạo nên bức tranh đẹp mắt, hấp dẫn du khách ngay từ lần đầu đặt chân đến.
Điểm nổi bật của Đại Dực chính là những ngôi nhà sàn cổ được gìn giữ từ nhiều thế hệ. Đây không chỉ là nơi sinh sống, mà còn gắn liền với phong tục, tín ngưỡng và lối sống cộng đồng của người Sán Chỉ. Mỗi ngôi nhà là một chứng tích cho quá trình định cư, phản ánh sự gắn bó lâu dài giữa con người và thiên nhiên.
Nguồn ảnh: sưu tầm
Nhà sàn của người Sán Chỉ chủ yếu được dựng từ gỗ rừng, tre, nứa và lợp mái lá cọ hoặc ngói đất. Thiết kế nhà thường cao so với mặt đất, giúp chống ẩm, tránh thú dữ và đảm bảo thông thoáng trong điều kiện khí hậu vùng núi. Mỗi ngôi nhà thường có nhiều cột lớn vững chãi, thể hiện sự khéo léo của thợ dựng nhà và sự bền bỉ của vật liệu tự nhiên.
Bên trong, không gian được chia hợp lý thành khu sinh hoạt chung, nơi tiếp khách và các góc dành cho từng thành viên. Cách bài trí vừa thuận tiện cho cuộc sống hằng ngày, vừa giữ gìn nếp sống truyền thống. Hệ thống sàn gỗ chắc chắn và thoáng khí cũng giúp giữ nhiệt vào mùa đông và tạo sự mát mẻ vào mùa hè.
Nhà sàn không chỉ là chỗ ở mà còn là trung tâm của nhiều sinh hoạt văn hóa. Đây là nơi diễn ra những lễ hội quan trọng, các cuộc họp bản, hay những buổi hát giao duyên Soóng Cọ nổi tiếng của người Sán Chỉ. Tiếng hát hòa quyện với âm thanh núi rừng mang đến trải nghiệm khó quên cho du khách.
Nguồn ảnh: sưu tầm
Đời sống tín ngưỡng cũng được thể hiện trong từng chi tiết của ngôi nhà. Vị trí đặt bàn thờ, cách sắp xếp gian bếp hay hướng cửa chính đều mang ý nghĩa gắn với phong tục thờ cúng tổ tiên và quan niệm hài hòa với thiên nhiên. Mỗi ngôi nhà sàn là nơi lưu giữ ký ức và những câu chuyện truyền đời của cộng đồng.
Xung quanh các bản làng Sán Chỉ, cảnh quan thiên nhiên tạo nên sức hấp dẫn riêng. Những thửa ruộng bậc thang uốn lượn trên sườn đồi vừa cung cấp lương thực, vừa tạo nên khung cảnh mềm mại, trữ tình. Mùa lúa chín, cả vùng như khoác lên mình màu vàng óng ánh, thu hút nhiều nhiếp ảnh gia và du khách.
Bên cạnh ruộng bậc thang, hệ thống suối và thác nước như Nặm Văm, Cô Bảy, Khe Lục Mỷ hay Á Chu Lan đem lại vẻ đẹp hoang sơ và mát lành. Tiếng thác đổ hòa cùng tiếng chim rừng tạo nên không gian thanh bình, thích hợp cho những chuyến dã ngoại hoặc trải nghiệm trekking.
Nguồn ảnh: sưu tầm
Nhà sàn cổ của người Sán Chỉ không chỉ là di sản vật chất mà còn là tài sản tinh thần của cộng đồng. Chúng minh chứng cho lịch sử định cư lâu dài và thể hiện cách sống hòa hợp với tự nhiên. Mỗi công trình lưu giữ tri thức về kiến trúc, cách chọn vật liệu và kỹ thuật dựng nhà truyền thống.
Tải ứng dụng Travelviet
vn
en
ja
ko
zh
