Dạo một vòng Nhà rường Huế, khám phá nét kiến trúc gỗ truyền thống và cảm nhận không gian trầm lắng giữa lòng thành phố cổ kính. Hãy nghe Nguyễn Công Sơn (Thừa Thiên Huế) một travel blogger nổi tiếng bật mí .
Có lẽ khi đặt chân đến Huế, bạn sẽ dễ dàng tìm thấy những lăng tẩm, chùa chiền, Đại Nội…, nhưng nếu muốn chạm vào đời sống văn hóa dân gian – những gì mộc mạc mà sâu sắc – thì Nhà rường là một phần không thể thiếu.
Nhà rường xuất hiện rõ nét từ thời vua Minh Mạng, thế kỷ 19, khi triều đình quy định kiểu nhà chuẩn cho dân quanh kinh thành. Ban đầu chỉ cho phép xây nhỏ gọn với một gian hai chái, phù hợp đời sống giản dị. Về sau, khi quy định được nới lỏng, kiến trúc được mở rộng với nhiều kiểu dáng phong phú hơn. Dù vậy, các nguyên tắc về khung gỗ, mộng chốt vẫn giữ nguyên.
Ảnh được sưu tầm
Một căn nhà rường tiêu biểu có ba gian hai chái, với gian giữa để tiếp khách và thờ tự. Hai gian bên dành cho sinh hoạt, nghỉ ngơi, đảm bảo sự riêng tư. Mái lợp ngói âm dương hoặc ngói liệt, dốc cao để thoát nước nhanh và giữ mát mùa hè. Hệ cột kèo vững chãi chịu lực cho toàn bộ khung nhà.
Không gian sân vườn là phần không thể tách rời của nhà rường. Cây cau, bưởi, hoa giấy, bụi tre được trồng hài hòa để tạo bóng mát và giữ phong thủy. Lối đi từ cổng đến nhà thường uốn cong nhẹ, vừa đẹp mắt vừa tránh luồng khí xấu. Từng chi tiết nhỏ đều cho thấy sự am hiểu tự nhiên của người xưa.
Để dựng một ngôi nhà rường, gỗ được lựa chọn kỹ từ rừng, phơi khô nhiều tháng để tránh mối mọt. Nghệ nhân cắt, ghép từng cột kèo bằng kỹ thuật mộng chốt, đảm bảo khung gỗ bền chắc mà không cần đinh. Nền nhà thường lát đất trộn vôi và tro, giúp chống ẩm và giữ nhiệt. Việc chọn ngày, hướng đặt nhà cũng được xem trọng để mang lại may mắn.
Ảnh được sưu tầm
Khi đã hoàn tất phần khung, thợ mới lợp mái và hoàn thiện vách. Vách đất pha rơm vừa cách nhiệt, vừa tạo nét mộc mạc. Cửa gỗ chạm khắc hoa văn, sơn quét bóng, giữ được màu sắc tự nhiên của gỗ. Toàn bộ quy trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và tay nghề cao, kéo dài từ vài tháng đến cả năm.
Nếu muốn tận mắt chiêm ngưỡng, bạn có thể đến nhà vườn An Hiên ở đường Nguyễn Phúc Nguyên. Đây là ngôi nhà rường 3 gian 2 chái cổ kính, bao quanh bởi khu vườn xanh mát. Không gian yên tĩnh, thoang thoảng hương hoa khiến mỗi bước chân đều chậm rãi. Nơi đây còn lưu giữ nhiều đồ gỗ cổ quý hiếm.
Ngoài ra, các quán cà phê nhà rường như Vỹ Dạ Xưa hay Nam Giao Hoài Cổ cũng đáng để ghé thăm. Bạn vừa thưởng thức đồ uống, vừa ngắm khung cảnh xưa cũ, nghe tiếng gió qua mái ngói. Cầu nhỏ, hồ cá, chậu bonsai tạo nên một bức tranh hài hòa. Đây là cách nhẹ nhàng để tìm hiểu kiến trúc truyền thống giữa lòng đô thị.
Ảnh được sưu tầm
Nhà rường Huế không chỉ là chốn ở mà còn là di sản văn hóa quý giá. Mỗi cột gỗ, mỗi lối đi đều ẩn chứa triết lý sống gần gũi tự nhiên của người xưa. Khi dạo quanh Huế và ghé thăm những ngôi nhà này, bạn sẽ cảm nhận rõ nét nhịp sống chậm và sâu lắng. Đó là trải nghiệm đáng nhớ cho bất kỳ ai yêu mến vẻ đẹp cổ truyền Việt Nam.
Tải ứng dụng Travelviet
vn
en
ja
ko
zh
