Có những món ăn không chỉ để no bụng, mà còn để người ta nhớ - nhớ một vùng đất, một nhịp sống, và cả tuổi thơ lẫn vào mùi khói bếp sớm mai. Với tôi, phở khô Gia Lai chính là một ăn như vậy Hãy nghe Trần Thị Trà My (Gia Lai) một travel blogger nổi tiếng bật mí .
Có ai đó từng nói với tôi rằng, cách nhanh nhất để đánh thức ký ức của một người về quê hương là thông qua vị giác. Với tôi, một đứa con sinh ra và lớn lên giữa cái nắng, cái gió và đất đỏ bazan của Pleiku, điều này chưa bao giờ sai.
Đặc sản Gia Lai - Phở 2 tô (Ảnh: sưu tầm)
Phở khô Gia Lai, hay còn gọi dân dã là "Phở hai tô" có cái ngon riêng. Khác với phở nước truyền thống nơi mọi thứ hòa quyện trong một bát lớn, phở khô Gia Lai tách biệt: Một tô đựng bánh phở đã trụng, trộn với các loại gia vị, hành phi, thịt băm, tóp mỡ; và tô còn lại đựng nước lèo trong veo, nóng hổi với thịt bò, bò viên hoặc gà.
Sự tách biệt này không phải là ngẫu nhiên. Nó là một sự sắp đặt tinh tế của ẩm thực phố núi. Việc tách riêng giúp người ăn cảm nhận trọn vẹn độ dai của sợi phở, vị đậm đà của sốt Sợi phở khô Gia Lai được làm hoàn toàn từ gạo nguyên chất tuyển chọn. Quy trình làm ra nó rất công phu: gạo vo sạch, ngâm, xay nhuyễn rồi mới kéo sợi. Chính vì làm từ gạo ngon và kỹ thuật tốt, sợi phở khi trụng qua nước sôi vẫn giữ được độ dai, thơm mùi gạo mới chứ không bị bở nát hay dính cục vào nhau.
Khi trộn lên, sợi phở tơi xốp, thấm đều gia vị nhưng vẫn giữ được cái sần sật vui miệng. Đó là cái "chất" mà sợi hủ tiếu hay bánh phở tươi thông thường không thể sao chép được. Và sẽ là một thiếu sót cực lớn nếu không nhắc đến Tương đen (hay còn gọi là tương hột). Nếu nước mắm là linh hồn của ẩm thực Việt nói chung, thì tương đen là linh hồn của phở khô Gia Lai nói riêng. Loại tương này được làm từ đậu tương vùng cao nguyên, hạt to, bóng, ủ kỹ cho đến khi sánh mịn và lên men đúng độ.
Vị của nó không gắt, mà mặn ngọt hài hòa, có chút béo bùi đặc trưng. Thiếu một thìa tương đen trộn vào tô phở khô, món ăn coi như mất đi một nửa giá trị.
Đặc sản Gia Lai - Phở 2 tô (Ảnh: sưu tầm)
Ở Pleiku, tiệm phở khô nhiều vô kể, từ những quán có thương hiệu lớn đến những gánh hàng rong góc phố. Bước vào quán vào một buổi sáng sớm, cái lạnh se se của phố núi ùa vào cùng mùi thơm nồng nàn của nước hầm xương và hành phi. Không khí ở đây luôn tấp nập, tiếng thìa đũa lanh canh, tiếng gọi món í ới. Khi nhân viên đặt hai cái tô xuống bàn, cảm giác đầu tiên là sự kích thích thị giác.
Tô thứ nhất: Những sợi phở trắng ngần nằm gọn gàng, bên trên là lớp thịt nạc heo băm nhỏ xào thơm phức, hành phi vàng ruộm giòn tan, và vài miếng tóp mỡ béo ngậy.
Tô thứ hai: Nước dùng trong vắt, bốc khói. Nếu bạn gọi phở bò, trong tô nước sẽ có những lát thịt bò tái hồng hào hoặc bò viên sần sật. Nếu gọi phở gà, thịt gà thường được xé nhỏ để lên trên tô phở khô, còn nước dùng sẽ để riêng hoặc có thêm trứng non/lòng gà.
Tôi cho vào tô phở khô một thìa lớn tương đen, một chút tương ớt xào cay nồng, vắt thêm lát chanh, và không thể thiếu thật nhiều rau sống (xà lách, húng quế, ngò gai). Dùng đũa trộn đều lên. Hơi nóng từ sợi phở làm dậy mùi tương đen và hành phi. Gắp một đũa lớn đưa vào miệng. Cảm giác đầu tiên là sự bùng nổ của hương vị. Sợi phở dai dai quyện chặt lấy vị mặn ngọt của tương, cái béo của tóp mỡ và thịt băm, cái thơm của hành phi. Nước dùng được ninh từ xương ống và xương cục trong nhiều giờ nên có vị ngọt sâu, tự nhiên, không lợ bột ngọt.
Đặc sản Gia Lai - Phở 2 tô (Ảnh: sưu tầm)
Thịt bò ở đây cũng rất đáng nói. Thịt mềm, giữ được độ tươi, chấm cùng chút tương ớt xay nhuyễn của quán thì không còn gì bằng. Sự kết hợp giữa tô khô đậm đà và tô nước thanh tao tạo nên một sự cân bằng hoàn hảo.
Trong một bữa ăn, có cái dai của phở, cái giòn của tóp mỡ, cái mềm của thịt bò, cái tươi mát của rau sống và cái nóng hổi của nước lèo. Tất cả các giác quan đều được đánh thức. Nó không đơn điệu, nó thú vị và đầy màu sắc như chính con người Tây Nguyên vậy, vừa mộc mạc, giản dị nhưng cũng đầy nội lực và phóng khoáng. Phở khô Gia Lai không chỉ là một món ăn sáng. Với tôi và những người con phố núi, đó là hương vị của sự trở về. Đó là cái cớ để sáng sớm chủ nhật rủ rê bạn bè tụ tập, là món quà đãi khách phương xa đầy tự hào.
Nếu bạn chưa từng thử, hoặc chỉ mới thử những phiên bản "tam sao thất bản" ở các thành phố khác, hãy một lần xách ba lô lên Pleiku và nếm thử ngay ngay món đặc sản trứ danh này
Tải ứng dụng Travelviet
vn
en
ja
ko
zh
